7.12.2009





DALGA
Denizler, okyanuslar ve göller dünya yüzeyinin 71% inden fazlasını kaplarlar ve bu nedenle dünyanın yer şekillerinin formasyonunda önemli rol oynarlar. Şekillendirme işlemini ise dalgalar aracılığıyla yaparlar. Dalgalar; rüzgârın, gelgitin, akıntıların ve depremlerin neden olduğu su kütlesi hareketleridir. Bu hareket sırasında su, dalganın doğrultusu boyunca hareket ediyormuş gibi görünse de aslında sadece yukarı ve aşağı hareket eder. Bunun nedeni, aşağı yukarı hareket eden su kütlesinin , derinliğin azalması nedeniyle hareketini tamamlayamayıp kırılmasıdır. Dalganın genliği 20-30 m. gibi büyük değerler alabilir. Su yüzeyindeki dalga hareketi, rüzgarın geliş yönünü anlamamız için bize yardımcı olabilir. Kolayca oluşabilen küçük dalgalar (bunlar farklı yönden gelen büyük dalgaların üzerinde de oluşabilir) rüzgarın geliş yönüne dik birbirine paraleldirler. Bu çizgilere bakarak “gerçek rüzgarın” yönünü bulabilirsiniz. Ancak hangi dalgaların o anda esen rüzgar tarafından yaratıldığına karar vermek kolay iş değildir. Çünkü anlayacağınız gibi dalgalar rüzgarın şiddetine, rüzgarın uygulanma süresine, denizin derinliğine ve oluştuktan sonra kat ettiği mesafeye göre şekillenir.
SÖRF
Uzun bir tahtanın yardım ıyla dalgala?rın üstünde kıyıya doğru kayarak yapılan sörf, çok sevilen bir su sporudur. Derin sulardaki büyük dalgaların kıyıdan 90-900 metre açıkta, kayaların ya da kumun oluşturduğu bir sığlık?ta kırılarak kıyıya doğru hareket ettiği her yerde sörf yapılabilir.
Sörf yapmaya en uygun kumsallar ABD' nin batı kıyılarında, özellikle California'da, Hawaii, Peru, Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Afrika kıyılarındadır. Kaptan James Cook daha 1777'de Tahitililer'in uzun tahta?lar ve kanolarla sörf yaptıklarını görmüştü. Ama, 1912 ve 1920 Olimpiyat Oyunları yüz?me şampiyonu Hawaiili Duke Kahanamoku, 1915'te Sydney yakınlarındaki Freshwater kumsalında sörf yapana kadar bu bir spor ha?line gelmemişti. Kahanamoku, bundan beş yıl sonra Hawaii'nin ünlü kumsalı Waikiki'de ilk sörf kulübünü kurdu.
Sörfçülerin çoğu, malibu denen ve uzunlu?ğu 1,8 metre ile 2,25 metre arasında değişen ince uzun bir tahtayla sörf yapar. Camyünüy-le kaplanmış balsa odunundan yapılan mali-bunun yanı sıra, el tahtası denen kısa tahtalar?la da sörf yapılır. Bazı sörfçüler hafif kanolar kullanır. Vücutlarını gererek hiç tahta kullan?madan sörf yapanlar da vardır. Sörfçü, mali?bu ile kırılan dalgaların arasından yüzerek, dik dalgaların oluştuğu bölgenin sonuna ka?dar gider. Önce malibunun üstünde yüzüstü yatan ya da çömelen sörfçü, uygun bir dalga?nın yaklaştığını görünce elleriyle kürek çeke?rek hızla dalgaya doğru gider. Dalgaya kapı?lınca ayağa kalkıp dalga kumsalda kaybolana kadar dalganın üstünde, dalgayla birlikte gi?der. Usta bir sörfçü, iyi koşullarda bir dalga?nın üstünde 800 metre yol alabilir. Dalganın üstünde kayarken ağırlığını sörf tahtasının farklı yerlerine vererek durmadan hızını ve yönünü değiştirebilir.
Sörf yarışlarında hakemler alınan yolun uzunluğuna, sörf yapılan dalgada kaymanın zorluk derecesine ve sörfçünün gerçekleştirdi?ği hareketlere göre değerlendirme yaparlar. Yarışmada genellikle her biri için iki puan ve?rilen 10 kayma gerçekleştirilir. Yerel yarışma?ları ulusal sörfçülük kuruluşları denetler. 1962'de kurulan ve merkezi Peru'nun Lima kentinde olan Uluslararası Sörf Federasyonu 1964'ten beri her yıl düzenlenen dünya şampi?yonalarını ve öbür uluslararası karşılaşmaları denetler.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder